Serra-Baldó, Alfons. Els trobadors. Barcelona: Barcino, 1934 (2a ed. 1998).

Codi: 392,032 Autor: Raimbaut de Vaqueiras Gènere: Sirventes Número: XXIX

 

Truan, mala guerra

		[CANÇÓ]
I	1	Truan, mala guerra
		sai volon comensar
		domnas d’esta terra
		e vilas contrafar.
	5	En plan o en serra
		cuidan ciutat levar
		ab tors:
		quar tan poia l’onors
		de leis, que sotzterra
	10	lor pretz e·l seu ten car,
		qu’es flors
		de totas las melhors:
		Na Biatritz. Car tan lor es sobreira
		qu’encontra leis faran totas senheira
	15	e guerr’e foc e fum e polvereira.
II		La ciutatz s’ajosta
		e fan murs e fossatz.
		Domnas ses semosta
		i venon de totz latz,
	20	si que pretz lor costa
		e jovens e beutatz.
		E·m pes
		que·l filha del marques
		n’aura dura josta;
	25	car a conques en patz
		totz bes
		e totz bos aibs cortes:
		e quar es pros e franch’e de bon aire,
		non estara plus en patz que sos paire,
	30	que tornatz es a lansar et a traire.
III		Domnas de Versilha
		volon venir en l’ost,
		Sabeli e Guilha,
		e Na Riqueta tost;
	35	la mair’e la filha
		d’Amsiza, quan que cost.
		Apres
		ven de Lenta N’Agnes,
		e de Ventamilha
	40	Na Guilhelm’a rescost.
		Empres
		er la ciutatz en pes.
		De Canaves i ven molt gran companha,
		de Toscana, e domnas de Romanha,
	45	na Tomazin’e·l domna de Suranha.
IV		Engles e Garsenda
		e Palmeir’e N’Auditz,
		N’Aud’e Na Berlenda
		N’Agnes e N’Eloitz,
	50	volon que lor renda
		joven Na Biatritz;
		si no,
		las domnas de Ponso
		en querran esmenda.
	55	Car lai, part Mon Senitz,
		somo
		la ciutatz contenso,
		qu’ades guerrei leis qu’es tan bon’e bela,
		que sos gens cors tol a la damizela
	60	et a totas color fresqu’e novela.
V		Maria la Sarda
		e·l domna de San Jortz,
		Berta e Bastarda,
		mandon tot lor esfortz,
	65	que joves Lombarda
		no rest de sai los portz.
		E sai
		qu’a Na Biatritz plai,
		quar lor reiregarda
	70	non pot esser tan fortz
		qu’esglai
		lo seu fin pretz verai.
		Donan lor senh, cavalcon ab gran joia;
		fag an ciutat et an li mes nom Troia;
	75	poestat fan de midons de Savoia.
VI		La ciutatz se vana
		de far ost en arrenc,
		e sona·l campana,
		e lo velhs comuns venc
	80	e ditz per ufana
		que chascuna desrenc.
		Pois ditz
		que·l bela Biatritz
		es tan sobeirana
	85	de sol que·l comuns tenc,
		c’aunitz
		n’es totz e desconfitz.
		Trompas sonon e la poestatz cria:
		«Demandem li beutat e cortezia,
	90	pretz e joven». E totas cridon: «Sia!».
VII		La ciutatz si voia
		e movon lor carros,
		e·l velhs comuns poia,
		e geton en lor dos
	95	cuirassas de troia
		ab que cobron lor os.
		Gambais
		an et arcs e carcais,
		e non temon ploia
	100	ni mals temps no lor nos.
		Oimais
		veirem de grans assais.
		De totas partz comenson a combatre;
		Na Biatritz ciudan de pretz abatre;
	105	mas non lor val, s’eran per una quatre.
VIII		Per lor murs a fendre
		fan engenhs e carels
		e calabres tendre,
		gossas e manganels,
	110	foc grezesc acendre,
		e fan volar cairels.
		De jos
		trencan murs ab bossos.
		Per tal no·s vol rendre
	115	lo seus gentils cors bels
		joios,
		fatz de belas faissos.
		Totas cridan: «Aiuda, tras l’esponda!»
		l’un’a l’autra; la tersa ten la fronda
	120	e trazon tuit li genh a la redonda.
IX		Na Biatritz monta,
		e va·s de pretz garnir;
		ausberc ni porponta
		non vol, e vai ferir.
	125	Cel’ab cui s’afronta
		es certa de morir;
		e jonh
		et abat prop e lonh.
		Fait a mainta jonta
	130	si que l’ost fai partir;
		pois ponh
		tant que·l carros desjonh.
		Tanta n’a prez’e derrocad’e morta,
		que·l valhs comuns s’esmai’e·s desconorta
	135	tro que Troia l’enclaus dedins la porta.
X		Na Biatritz, be·m plai quar etz estorta
		a las velhas, que·l vostres gens cors porta
		pretz e joven, qu’a lor proeza morta.
XI		Bels Cavaliers, vostr’ amors mi conorta
	140	e·m dona joi e m’alegr’e·m deporta,
		quant autra gens s’esmai’e·s desconorta.
		(Text de Bartsch-Koschwitz)